Stuifmeelpollen behoren samen met honing, propolis en
koninginnenbrij tot het kwartet van bijenproducten die de gezondheid van de
mens kunnen verbeteren. Stuifmeelpollen bevatten een zeer complete
samenstelling waardoor ze beschouwd kunnen worden als een natuurlijk
‘multipreparaat’ om tekorten aan te vullen en algemeen versterkend te
werken. Daarnaast bieden stuifmeelpollen ook nog op een paar specifieke
terreinen hulp.
Voedsel voor bijenlarven
Pollen worden dor bijen aangemaakt uit het poederachtige stof, dat op de
helmknoppen van bloemen ligt. Met een doorsnee van 0.0025 tot 0.25 mm omgeven
door een stevige wand, zijn die stuifmeelpollen het mannelijk erfgoed van een
plant, bedoeld om vrouwelijke eicellen via de stempel te bestuiven. Bijen
verzamelen die pollen met hun achterpoten, voegen er wat speeksel of nectar aan
toe en verkleven ze tot kleine bolletjes die via de achterpoten naar de
bijenkorf worden gebracht. Daar dienen ze als voedsel voor de bijenlarven. Een
bij kan per vlucht zo’n 15 mg pollen verzamelen. Voor 1 kg pollen zijn dus
circa 70.000 vluchten nodig! De mens verzamelt de bijenpollen door bijen
te verplichten door ‘pollenvallen’ te kruipen om in de bijenkorf te raken,
waardoor de pollen worden afgeschraapt.
Historisch voorvoedsel
Grieken en Romeinen noemden het ‘fijn meel’ met genezende
eigenschappen, Assyrische priesters en Indianenstammen gebruikten pollen in
vruchtbaarheidsrituelen en Maori’s en oude inwoners van India makten koeken van
pollen als krachtvoedsel. Vikingen namen op hun lange reizen het wondervoedsel
‘Ambrosia’ mee: een mengeling van honingraten en stuifmeelpollen om hun
lichamelijke prestaties te ondersteunen. De Russische professor Dr.
Wassilewitch merkte op dat onder 100-jarigen in een goede lichamelijke en geestelijke
conditie, zich opmerkelijk veel imkers bevonden. De meesten van hen waren arm,
zodat ze hun honingvoorraad verkochten zich voedden met de resten die zich nog
in de honingraten bevonden; een residu dat vooral bestond uit
stuifmeelpollen.
Hoge voedingswaarde: versterkend
Het minste wat men kan zeggen is dat stuifmeelpollen door hun complete
samenstelling als een natuurlijke ‘multi’ een goede aanvulling vormen op de
voeding. Daardoor kunnen ze tekorten wegwerken en het zelfgenezend
vermogen van het organisme versterken. Zo is in dierenproeven aangetoond dat
stuifmeelpollen aan het voer toevoegen, zorgt voor een hoger
hemoglobinegehalte, meer rode bloedcellen, een betere vruchtbaarheid en een
langere levensduur. Bijenpollen voederen aan zwangere dieren zorgde voor
een hoger gewicht van het moederdier, meer moedermelk, een sterkere groei van
de foetus en van de borelingen, met een grotere overlevingskans
daarvan. Ook de hoge antioxiderende waarde van stuifmeelpollen is bij
analyse aangetoond. Dat alles suggereert dat stuifmeelpollen nuttig kunnen
zijn bij:
- Vermoeidheid, herstel na ziekte of
operatie of verwonding
- Anemie (bloedarmoede)
- Intensief sporten: om kracht,
uithouding en zuurstofopname te verbeteren
- Verminderde eetlust, ondergewicht
- Vroegtijdige ouderdomsverschijnselen
- Verminderde vruchtbaarheid bij man
en vrouw, zwangerschap
- Verminderd concentratievermogen,
stressgevoeligheid, angst, depressiviteit
Overgangs- en prostaatklachten
Wie bij uitstek gebruik kunnen maken van bijenpollen, zijn de rijpere vrouw
en man. Waarschijnlijk zijn naast de hoge voedingswaarde hierbij in het
bijzonder de fytosterolen (plantaardige hormoonachtige stoffen) van
belang. Met name bij de vrouw in de menopauze kunnen overgangsklachten
zoals warmteopwellingen, nachtzweten, vermoeidheid, en emotioneel onevenwicht
door pollen verlicht worden. Zo werd in een studie aangetoond dat
bijenpollen de overgangsklachten verlichtten van vrouwen die borstkanker hadden
doorgemaakt en antihormonale middelen innamen. Maar ook de man met
plasproblemen door goedaardige prostaatvergroting, kan vaak door
stufimeelpollen geholpen worden. Dat is aangetoond met gefermenteerde
pollen van rogge.
Immunomodulerend
Vooral op basis van de bioflavonoïden en van de direct antimicrobiële
werking van bepaalde componenten, mag gesteld worden dat bijenpollen helpen het
immuunsysteem moduleren. Dat betekent dat ze enerzijds de afweer tegen vreemde
indringers kunnen versterken, maar anderzijds een overdreven en onnodige
‘hyperimmuniteit’ kunnen afremmen. In verband met dit laatste, is vastgesteld
dat bijenpollen de activatie afremmen van de mastcellen, die een
belangrijke rol spelen in allergische reacties. Om deze redenen kunnen
stuifmeelpollen ingezet worden bij:
- Zwakke weerstand tegen virussen,
bacteriën en schimmels
- Griep en luchtwegeninfecties:
voorkomen of verminderen in duur en ernst
- Hooikoorts: vanaf ongeveer zes weken
voor het verwachte hooikoortsseizoen pollen innemen, die verzameld werden in
het gebied waard patiënt woont.
- Eczema, astma: afname van de ernst
van de allergie.
Overige positieve effecten
Nog een aantal andere gunstige aspecten van stuifmeelpollen zijn
gekend vanuit de volksgeneeskunde of kwamen door bepaalde studies aan het
licht. Ze kunnen ook nuttig zijn bij:
- Verminderde leverfunctie (door o.a.
medicijnen, toxische belasting)
- Broze haren en nagels, haaruitval
- Neveneffecten van radio- en
chemotherapie: misselijkheid, braken, vermoeidheid, gewichtsverlies en bloedarmoede.
Opmerkingen
- Kwaliteit is zeer belangrijk: gebruik alleen pollen van bijen die
in een onbezoedelde natuur stuifmeel van diverse planten kunnen verzamelen. Een
goed pollenpreparaat mag geen klompen aaneengeklitte pollen bevatten.
- De stevige pollenwand wordt moeilijk
verteerd door menselijke spijsverteringsenzymen, waardoor niet alle nuttige
stoffen eruit worden gehaald. Eén methode om de werkstoffen beter te kunnen
opnemen is het microfijn verpulveren van stuifmeelpollen. Anders wordt
aangeraden stuifmeelpollen zeer grondig te kauwen en te mengen met speeksel.
- In zeldzame gevallen (bij ongeveer
0.05% der mensen) kan men allergisch reageren op stuifmeelpollen. Begin
altijd eerst met een klein beetje pollen in te nemen: als kort hierna uitslag,
piepende ademhaling of ander ongemak optreedt, afzien van verdere inname.
- Het effect van pollen vergroot nog
bij gelijktijdige inname van koninnenbrij. Vandaar dat deze twee soms
gecombineerd worden in voedingssupplementen.
Bron: Biogezond juni 2024 pag. 22-23
