Totdat
de chemie opkwam, verzorgde men zich met natuurlijke middelen. De chemie was
nieuw, met goedkope ingrediënten, zodat verzorging voor iedereen toegankelijk
werd. Meer en meer mensen beseffen nu dat er ook producten gebruikt worden die
niet zo gezond zijn. Waarop kan je het best letten bij de aankoop van een cosmeticaproduct?
Als je het niet kan eten, moet je het ook niet op je huid smeren
Synthetische
stoffen horen niet thuis op onze huid. Kunstmatige stoffen kunnen natuurlijke
processen verstoren, natuurlijke ingrediënten worden doorgaans beter verdragen.
Kunstmatige stoffen drogen de huid uit of verstoppen de poriën, geurstoffen
kunnen allergieën veroorzaken. We zouden beter alleen ingrediënten op onze huid
aanwenden die ook geschikt zijn voor inwendig gebruik. Een gouden regel is: als
je het niet kan eten, moet je het ook niet op je huid smeren.
Van wat er op de huid gesmeerd wordt, komt 60% in de bloedsomloop terecht. Vandaar dat chemische en toxische stoffen in cosmetica een gevaar vormen voor onze gezondheid. Veel van deze stoffen worden opgeslagen in het lichaam en dus wordt het schadelijke effect ervan groter naarmate we ouder worden. Een klein beetje van twijfelachtige ingrediënten, dat kan ons lichaam nog wel aan, maar een overvloed aan producten elke dag, jarenlang, is een andere zaak, dan stapelen de stoffen zich op in ons lichaam en kan er een allergische reactie ontstaan als het saturatiepunt bereikt is.
De wetgeving voor Bio Cosmetica
De
natuurlijke huidverzorgingsproducten kunnen misleidend zijn omdat ze niet
altijd helemaal zuiver zijn. Zelfs wanneer een product één natuurlijke
grondstof bevat, kan het al onder de vlag “natuurlijk” verkocht worden. Vooral klassieke
merken die op de kar willen springen van de ecologische natuurlijke trend,
bezondigen zich aan “Greenwashing”.
Er zijn diverse Bio labels die wel een garantie bieden en duidelijke normen
opstellen. Maar de fabrikanten moeten daarvoor betalen, en de criteria zijn
nogal verschillend. Natuurlijke en Bio is ook in cosmetica niet hetzelfde. Met
een betrouwbare leverancier en correcte informatie kom je wel al een heel eind.
Een goede zaak is dat in Europa dierproeven verboden zijn voor cosmetica. De
wetgeving voor Bio producten is momenteel enkel goed geregeld voor voeding,
maar nog niet voor cosmetica.
Cosmos
maakt onderscheid tussen ‘natuurlijk’ (‘natural’) en ‘biologsich’ (‘organic’),
de ‘natuurlijke’ bevatten weinig biologische ingrediënten.
Natrue maakt ook onderscheid: natuurlijk met portie Bio, helemaal Bio, of
natuurlijk (niet Bio). Cosmos is het overkoepelende label voor Ecocert, BDIH,
ICEA en Soil Association.
Pas als je de INCI codes leest, kan je er zeker van zijn dat het een
natuurlijk, eerlijk en betrouwbaar product is. Maar voor veel mensen is deze
ingrediëntenlijst, die de officiële Latijnse benaming van de bestanddelen
vermeld, een beetje Chinees. Wat er eerst vermeld staat, zit het meeste in het
product. Wat als laatste vermeld staat, zit het minste in het product. Wanneer
er een asterisk (sterretje) staat bij een ingrediënt, dan is dat ingrediënt Bio
gecertificeerd.
Bedenkelijke bestanddelen
- Minerale oliën: Met de opkomst
van de petrochemie zijn minerale oliën, zoals paraffine en vaseline, en ook siliconen
olie, gretig gebruikt in allerhande cosmetica en verzorgingscrèmes. Maar ze
verzorgen niet echt, zijn occlusief, sluiten de huid af, leggen een film op de
huid en maken de huid lui. De samenstelling van plantaardige oliën sluit beter
aan bij onze huid. Ze kunnen beter indringen waardoor onze huid beter gevoed en
verzorgd wordt. Ze zijn beter geschikt om als hulpstof te dienen voor actieve ingrediënten
zoals essentiële oliën.
- Hormoonverstoorders: Sommige
chemische bestanddelen, vaak hulpstoffen, zouden de goede werking van ons
hormonaal systeem kunnen verstoren, de hormoonverstoorders. Voorbeelden van
hormoonverstoorders zijn zware metalen, ftalaten en parabenen. Ze worden in
verband gebracht met verminderde vruchtbaarheid, een verstoorde ontwikkeling,
obesitas, diabetes en verschillende kankers.
- Ftalaten: Dit zijn weekmakers.
Ze worden gebruikt in synthetische geurstoffen, in haarspray en plastics. Hun
moleculaire samenstelling is sterk vergelijkbaar met die van oestrogeen. Ze
zouden mogelijk ook kankerverwekkend zijn en giftig voor ongeboren baby’s. Suikergebaseerde
weekmakers bieden een alternatief.
- Synthetische conserveringsmiddelen,
parabenen: In veel gangbare cosmetica wordt gebruik gemaakt van parabenen. Dit zijn
synthetische conserveringsmiddelen. Ze staan vermeld als ethylparaben of
propylparaben. Ze voorkomen de groei van schimmels en bacteriën en remmen alle
enzym activiteit in het product af, waardoor het niet bederft. Maar ons lichaam
heeft ook werkzame enzymen en dus wordt de normale enzym activiteit van het
lichaam ook aangevallen. Soms staat er “parabenfree” op de verpakking maar het
chemische alternatief, vaak fenolverbindingen, kunnen huiduitslag en acné
veroorzaken. Een fermentatieproces, op basis van plantenzuren, een werkwijze
afkomstig uit de voeding, is een veel beter alternatief.
- SLS of schuimende reinigers: Producten
die reinigen en schuimen zoals shampoo en douchegel, bevatten vaak SLS (Sodium
Lauryl Sulphate). SLS is een tensio-actieve stof, een detergent of surfactant
dat heel sterk ontvet en ook vaak gebruikt wordt in onderhoudsproducten. SLS
kan de huid irriteren en uitdrogen, roos en eczeem veroorzaken. Onze lever kan
deze stof niet afbreken. Ze reinigt té grondig, waardoor ze behalve vet en vuil
ook het natuurlijke huidvet kan oplossen. Maar we mogen niet alle sulfaten over
dezelfde kam scheren. Want een alternatief is SLES (Sodium Laureth Sulphate),
dat minder irriterend werkt. Aan het product kunnen ook terugvettende oliën
toegevoegd worden. Er bestaat ook sulfaatvrije shampoo, maar dan is het wel
opletten dat de sulfaten niet vervangen zijn door alcohol.
- PEG of polyethyleenglycol: Emulgatoren
zijn meng- en bindmiddelen die worden gebruikt om het mengen van olie en water
te vergemakkelijken. Zonder emulgator is het moeilijk om een crème of badolie
te maken aangezien vet en water elkaar afstoten. Ze bestaan uit een lipofiel
(olie-vriendelijk) deel en een hydrofiel (water-vriendelijk) deel. Een crème bestaat
uit een emulsie van vet in water of van water in vet, en een badolie bevat vaak
een emulgator om de olie in het water te verdelen. Synthetische emulgatoren,
zoals PEG, kunnen allergie en acné veroorzaken. Soms bevatten ze zware metalen
zoals lood en nikkel, of de kankerverwekkende stof dioxaan, dat de huid ontvet.
Maar er zijn ook natuurlijke emulgatoren zoals lanoline (wolvet), bijenwas of
kokosnotenolie.
- Synthetische geur- en
kleurstoffen: Deze vind je vooral in parfums maar ook in make-up en cosmetica.
Ze zijn fotosensibel en kunnen in combinatie met zonlicht de huid doen
verkleuren. Sommigen zijn zelfs neurotoxisch en kunnen de huid en de luchtwegen
irriteren en hoofdpijn en duizeligheid veroorzaken. Maar deze kunnen perfect
vervangen worden door plantaardige of minerale alternatieven, zoals etherische
oliën.
Bron:
Biogezond: juni 2021 pag. 14 - 16