Commerciële babyvoeding nader bekeken

Commerciële babyvoeding nader bekeken

In het voedingslandschap beweegt er de laatste tijd heel wat. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) nam de voorbije jaren een heleboel babyvoedingsproducten onder de loep. Een onderzoek dat leidde tot een rapport van 120 bladzijden in juli 2019.

Tussen november 2017 en januari 2018 onderzocht de Europese afdeling van de WHO bijna 8000 producten in babyvoeding, exclusief de poedermelken. Het researchteam bekeek de verkrijgbaarheid, samenstelling en marketing ervan en gaf ook algemene adviezen voor een optimale samenstelling.

Gezonde voeding is cruciaal tijdens de eerste levensjaren

Aan de basis van een optimale groei en ontwikkeling van je kind, ligt een goede voeding in de eerste levensjaren, zelfs al tijdens je zwangerschap. Sterker nog, het is de basis van een goede gezondheid doorheen zijn hele leven, en het is belangrijk om ondervoeding, overgewicht, obesitas en tal van andere aandoeningen te voorkomen.

Wat is gezond en hoe creëer je goede gewoonten?

Borstvoeding of biologische zuigelingen- of opvolgmelk staan  natuurlijk centraal. Daarnaast vormen groenten en ongeraffineerde, volkoren granen de basis van een dagelijkse gezond voeding voor baby’s en peuters. Fruit, eiwitten, peulvruchten, eieren, yoghurt, notenpasta een variatie van ongeraffineerde oliën vormen een ideale aanvulling. Dat je beter kiest voor biologische ingrediënten is een understatement. Vanaf zes maanden mag je kindje naast melk ook plat, mineraalarm water drinken.
De ingrediënten van een volwaardig dagmenu zijn dus heel uiteenlopend. Je kindje krijgt op deze manier niet alleen alle gezonde voedingsstoffen binnen, maar leert ook alle smaken kennen. Door bijvoorbeeld veel groenten, plantaardige eiwitten en ongeraffineerde granen aan te bieden, leg je automatisch de nadruk op hartige smaken. Geef je kindje niet te veel zoets zoals zoet broodbeleg, vruchtensappen en zelfs fruit. Dit om te vermijden dat het een zoetekauw wordt die later moeite krijgt met gezond eten. Vers fruit mag zeker, maar beperk dit tot twee stukken per dag.

Kinderen en kilocalorieën

De hoeveelheid kilocalorieën die een baby per dag nodig heeft, stijgt uiteraard met de leeftijd. 600kcal is ideaal voor de leeftijd van zes tot acht maanden en 900kcal voor twaalf tot drieëntwintig maanden. Vanaf zes maanden drinkt een baby nog gemiddeld 500ml moeder- of poedermelk per dag. Dit levert ongeveer 345kcal aan. De rest moeten de kinderen dus uit de bijvoeding halen.
Een baby heeft een klein maagje en daarom is het belangrijk om de maaltijden te spreiden en dat de voeding die je tussendoor geeft ook rijk is aan energie en voedingsstoffen. Vermijd lege calorieën uit koekjes en andere snacks. Als je je baby graag een koekje geeft, opteer dan voor een kleine, gezonde koek en geef deze zeker na het eten en niet voordien. Kies bij voorkeur een koek op basis van volkoren granen, gezoet met fruit of vruchtensap in plaats van met vruchtenconcentraat, suikers of andere zoetmakers.

Wat je moet weten over suiker, zout en vet

Als we over suiker spreken, moet er eerst één en ander verduidelijkt worden. “Vrije suikers” zijn alle suikers die toegevoegd zijn plus de suikers van nature aanwezig in honing, siropen, vruchtensappen en vruchtenconcentraten. Van nature aanwezige suikers in fruit, groenten en zuivel vallen niet onder vrije suikers.
Het totale “suikergehalte” van een product is de som van de vrije suikers en de van nature aanwezige suikers in fruit, groenten en zuivel.

De WHO raadt zowel volwassenen als kinderen aan om minder dan 10% van de totale energie van een product te halen uit vrije suikers. Ideaal is om slechts 5% van de energie uit vrije suikers te halen. De van nature aanwezige suikers in fruit, groenten en zuivel zijn uiteraard geen probleem. Wanneer we het specifiek over kinderen hebben, adviseert de WHO om geen vrije suikers toe te voegen.

In maar liefst de helft van de producten getest door WHO werden echter toegevoegde suikers teruggevonden. De meest gebruikte toegevoegde suikers zijn gewone suiker en geconcentreerd vruchtensap. Geconcentreerd vruchtensap klinkt misschien nog gezond, maar het bevat veel meer suiker dan vruchtensap, gezien de kleinere hoeveelheid water. Net daarom wordt “geconcentreerd vruchtensap” vaak gebruikt als “suikervervanger”, zonder dat men daadwerkelijk “suiker” heeft toegevoegd. Gewoon fruit of ongezoet vruchtensap geniet duidelijk de voorkeur in kindervoeding.

Het zeer hoge gehalte aan suikers in commerciële producten voor zuigelingen en jonge kinderen is erg zorgwekkend. Een teveel aan suiker verhoogt het risico op overgewicht en uiteraard cariës. In veertig jaar tijd is obesitas bij kinderen en jongeren wereldwijd vertienvoudigd. Deze trend blijft zich nog steeds voortzetten.

Ook baby’s en peuters hebben vetten nodig. Ze leveren hen de nodige vetzuren aan en garanderen de opname van vetoplosbare vitaminen. De vetbehoefte neemt echter af wanneer je kind ouder wordt. Hoewel de WHO een daling in het vetgehalte in de voeding aanraadt naarmate je kind ouder wordt, neemt het totale vetgehalte net toe in de commerciële babyvoeding. Vooral babyvoeding op basis van vlees of vis blijkt te veel vet te bevatten, net als uiteraard desserts, zoete en hartige koekjes. Waar niet over gesproken wordt in de studie is het onderscheid tussen gezonde en ongezonde vetten, het belang van de omega-3 en de omega-6 vetzuren. Men spreekt niet over de kwaliteit van vetten. Men ziet alle verzadigde vetten als ‘slecht’ terwijl dit niet zo is. Dit is heel jammer, vooral als je weet dat ook moedermelk voor meer dan de helft uit verzadigd vet bestaat.

Aan eten voor baby’s en peuters voeg je best geen zout toe. Een te hoog zoutgehalte kwam veel minder vaak voor in babyvoeding. Toch bevatte een aanzienlijk deel van de babyvoeding met vis, vlees of kaas, soepen en hartige en zoete koekjes een te hoog zoutgehalte.

Conclusie: Producenten  van babyvoeding zouden nog veel meer moeten streven naar een gezonde samenstelling en de kwaliteit van verse babyvoeding zoals je ze thuis maakt.

Bron: Biogezond september 2019 pag 38-40.