Biologisch voedsel is bewezen gezonder
Biologisch voedsel: geen kunstmest en pesticiden
Het belangrijkste verschil tussen conventionele en biologische teelt is dat gewassen in de conventionele teelt op kunstmest verbouwd worden en de gewassen in de biologische teelt op humus verbouwd worden. Bij biologische landbouw komt er geen kunstmest in beeld. Gelukkig maar, want kunstmest is de belangrijkste oorzaak voor het feit dat men pesticiden moet gebruiken.Humus
Humus is eigenlijk een dikke laag met dode plantenresten die door organismen omgezet wordt in voedingsstoffen voor alles wat eromheen groeit. Vroeger was dit de donkerbruine organische laag die ervoor zorgde dat de boeren een rijke oogst hadden. Wanneer de eerst boeren verder trokken, wanneer de humuslaag uitgeput was, leerden latere generaties de humuslaag te handhaven. Deze kennis werd door de eeuwen heen van vader op zoon doorgegeven en is pas na de tweede wereldoorlog nagenoeg verloren gegaan. Sinds de tweede wereldoorlog maakt men op grootschalig niveau gebruik van kunstmest.
Humus
heeft een aantal eigenschappen die belangrijk zijn voor de groei van planten.
Humus houdt water en plantenvoedingstoffen vast en is ook een bron van
plantenvoedingstoffen. Ze bevat talrijke spoorelementen en zorgt voor de
structuur voor een goede gasuitwisseling naar de wortels. Ook staat ze borg
voor een stabiele temperatuur en in de humus wemelt het van wormen en
micro-organismen, zoals bacteriën, protozoa en schimmels. Humus houdt ook de
zuurgraad constant.
De
kracht van humus als voedingsbodem blijkt uit het feit dat in beheerde
natuurgebieden, zoals heide en duinen, de humus zelfs verwijderd wordt omdat er
anders een té weelderige vegetatie zou ontstaan en het gebied in een bos zou
veranderen.
Levende bodem
Humus zit vol van allerlei organismen die van enorm belang zijn voor zowel de gezondheid van de plant als de voedingswaarde ervan. Bacteriën, schimmels en andere micro-organismen breken mineralen af en zetten deze om in een vorm die door de plant opgenomen kan worden.Planthealthcare is een bedrijf dat producten voor biologische landbouw aanbiedt. Zij benadrukken het belang van de interactie van wortels, schimmels en andere micro-organismen: “De opnamecapaciteit van de wortels neemt daardoor met wel 700% toe. De planten nemen veel gemakkelijker voedginsstoffen en water op. En net zo belangrijk: de gunstige schimmels en bodembacteriën bezetten de ruimte rond de wortels waardoor ziekteverwekkers veel minder kansen krijgen. Sommige schimmels doden zelfs actief aaltjes.” Schimmels voorzien de plant tevens van antibiotica.
Ook
wormen zijn niet weg te denken voor het plantenleven. Wormen graven horizontale
en verticale gangen en dragen zo bij tot een betere structuur van de grond.
Door deze betere structuur van de grond is er een betere gasuitwisseling
mogelijk en kunnen wortels ook gemakkelijker groeien. De wormen eten grote
deeltjes en scheiden via de ontlasting voor de plant bruikbare mest uit. Een
worm eet per dag zijn eigen lichaamsgewicht en is de allergrootste en meest
essentiële bemester van teelaarde. De landbouwkundige Erhard Hennig heeft in
zijn boek De geheimen van een vruchtbare
bodem geschreven: “een bodem zonder wormen is een dode bodem.”
Kunstmest verstoord evenwicht
De gezondheid van de plant wordt bepaald door een wisselwerking tussen wortels en micro-organismen. Wanneer dit evenwicht wordt verstoord, wordt de vegetatie vatbaar voor ziekte.Doordat kunstmest zout en zuur is, wordt het bodemleven beschadigd. De plant krijgt veel minder voedings- en afweerstoffen en wordt des te vatbaarder voor ziekten en aanvallen van insecten. De “oplossing” is dat het spuiten van pesticiden. Bij biologische teelt, zonder kunstmest, zijn de planten weerbaarder en bestaat de noodzaak van het gebruiken van pesticiden niet.
Bij
substraatteelt worden gewassen op steenwol, glaswol of kokos geteeld. Ze
krijgen water, kunstmest en pesticiden toegediend. Dit maakt het belangrijke
evenwicht tussen bodemleven en plant onmogelijk.
Biologisch is gezonder
Biologisch geteeld groenten en granen bevatten naast meer vitaminen en mineralen, 18 tot 69% meer antioxidanten, in de vorm van fytonutriënten, dan die conventioneel verbouwd zijn. Zo blijkt uit een Engelse universitaire studie naar de voedingswaarde van biologische voedingsmiddelen. Dit onderzoek, gefinancierd door de EU en het grootste onderzoek naar biologische voedingsmiddelen ooit, nam 343 studies onder de loep. De uitkomst maakte een einde aan de discussie of biologische gewassen gezonder zijn dan de conventioneel gecultiveerde. Het resultaat was eigenlijk voorspelbaar. Want na enige jaren gebruik van kunstmest wordt een bodem uitgeloogd. Trouwens, de plant neemt alle benodigde mineralen op, terwijl er maar een beperkt aantal door kunstmest wordt aangevuld. Kunstmatige bemesting geeft de plant de mineralen die nodig zijn voor een snelle groei, zoals stikstof, fosfor en kalium, maar door een gebrek aan het gehele spectrum van mineralen gaat uiteindelijk de kwaliteit en daarmee de voedingswaarde van het gewas achteruit.
Naast
de hogere voedingswaarde, trof Carlo Leifert, hoogleraar ecologische landbouw
aan de Universiteit van Newcastle, in biologische gewassen gemiddeld 48% minder
zware metalen aan zoals cadmium, lood en arseen. Hij stelde: “ Deze studie laat zien dat de keuze voor
voedsel dat volgens biologische normen geteeld is, kan leiden tot een verhoogde
inname van uit voedingsoogpunt wenselijke antioxidanten en een verminderde
blootstelling aan zware metalen.”
Humus,
en het gebruik van compost blijken ook op kwantitatief vlak een winnaar. Uit een studie van de universiteit van
Michigan bleek dat biologische landbouw bij hetzelfde aantal hectare ongeveer
hetzelfde of, in ontwikkelingsgebieden, tot drie keer zoveel oplevert als
conventionele landbouw
Biologisch is dus zowel
kwalitatief als kwantitatief beter!
(Bron: Dodelijke leugens: Artsen en Patiënten misleid, door C. F. van der Horst)
